Tài khoản
Trong bối cảnh hiện nay, khi mà sự phát triển của đất nước đang được đặt lên hàng đầu, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã khẳng định rằng, chỉ cần có quyết tâm và phương pháp đúng đắn, mọi mục tiêu đều có thể đạt được. Ông đã chia sẻ những định hướng quan trọng cho ngành khoa học công nghệ, nhấn mạnh vai trò của ba trụ cột: Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số.
Tròn một tháng sau khi Bộ Khoa học và Công nghệ được hợp nhất với Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã có cuộc trao đổi với báo chí về những bước đi tiếp theo của ngành. Ông cho biết, Nghị quyết 57 đã lần đầu tiên đưa ra một chính sách chung cho ba lĩnh vực này, tạo ra động lực phát triển mạnh mẽ cho đất nước trong kỷ nguyên số.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trong buổi làm việc tại Bộ Khoa học và Công nghệ ngày 1/3. Ảnh: Lưu Quý
– Bộ trưởng có thể cho biết ý nghĩa của việc hợp nhất hai bộ trong bối cảnh hiện nay?
– Việc hợp nhất này không chỉ đơn thuần là tổ chức lại bộ máy, mà còn là một bước đi chiến lược nhằm kết nối khoa học công nghệ với đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trên thế giới, rất ít quốc gia thực hiện được điều này, và Việt Nam đang đi đầu trong việc áp dụng mô hình này để phát triển.
Chúng ta cần phải tận dụng lợi thế của mình trong kỷ nguyên số, nơi mà chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu bắt buộc để phát triển. Khoa học công nghệ phải được đặt trong bối cảnh này để có thể phát huy tối đa tiềm năng của nó.
Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, công nghệ số đóng vai trò chủ đạo. Để thành công, chúng ta cần phải kết hợp khoa học công nghệ với đổi mới sáng tạo, từ đó tạo ra những giá trị thực tiễn cho xã hội và nền kinh tế.
Đổi mới sáng tạo không chỉ là một khái niệm, mà còn là một phương pháp tiếp cận phù hợp với năng lực và tiềm năng của người Việt Nam. Chúng ta có khả năng ứng dụng công nghệ một cách sáng tạo, từ đó tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới, đáp ứng nhu cầu của thị trường.
– Bộ trưởng có thể giải thích rõ hơn về mối quan hệ giữa ba lĩnh vực này không?
– Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là ba yếu tố không thể tách rời. Khoa học công nghệ cung cấp tri thức, đổi mới sáng tạo là ứng dụng tri thức đó vào thực tiễn, còn chuyển đổi số tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của hai lĩnh vực trên. Sự kết hợp này sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, giúp Việt Nam phát triển bền vững.
Trong năm nay, Luật Khoa học và Công nghệ sẽ được sửa đổi để nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo, đưa nó ngang hàng với khoa học công nghệ. Điều này sẽ tạo ra một khung pháp lý thuận lợi cho việc phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia.
Đổi mới sáng tạo không chỉ là việc áp dụng công nghệ mới, mà còn là khả năng tạo ra những sản phẩm độc đáo, đáp ứng nhu cầu thực tế của người tiêu dùng. Chúng ta cần phải thay đổi cách tiếp cận, từ việc chỉ tập trung vào nghiên cứu khoa học sang việc lắng nghe nhu cầu của thị trường.
– Bộ trưởng có thể cho biết thêm về cách thức để thu hẹp khoảng cách giữa khoa học và thực tiễn không?
– Để thu hẹp khoảng cách này, chúng ta cần phải thay đổi phương pháp nghiên cứu. Thay vì chỉ dựa vào ý tưởng của các nhà khoa học, chúng ta cần phải lắng nghe nhu cầu thực tế từ doanh nghiệp và người dân. Điều này sẽ giúp chúng ta phát triển những sản phẩm và dịch vụ thực sự có giá trị.
Chúng ta cũng cần phải xây dựng mối quan hệ chặt chẽ giữa Nhà nước, viện nghiên cứu và doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp là trung tâm. Nhà nước sẽ đóng vai trò hỗ trợ và tạo điều kiện cho sự hợp tác này.
– Bộ trưởng có thể chia sẻ về những đóng góp của ba lĩnh vực này cho sự phát triển kinh tế – xã hội không?
– Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là động lực chính cho sự phát triển kinh tế. Chúng ta cần phải đặt ra mục tiêu cụ thể cho từng lĩnh vực, từ đó có những chính sách hỗ trợ phù hợp. Nếu chúng ta có thể đạt được những mục tiêu này, chắc chắn sẽ tạo ra sự bứt phá cho nền kinh tế.
Việc đo lường hiệu quả của các hoạt động khoa học công nghệ cũng rất quan trọng. Chúng ta cần phải có những tiêu chí rõ ràng để đánh giá mức độ đóng góp của khoa học công nghệ vào tăng trưởng kinh tế, từ đó có những điều chỉnh kịp thời.
Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là những yếu tố quyết định cho sự phát triển bền vững của Việt Nam trong tương lai. Chúng ta cần phải đầu tư mạnh mẽ vào những lĩnh vực này để tạo ra những giá trị thực tiễn cho xã hội.
– Bộ trưởng có thể cho biết thêm về các chính sách hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo không?
– Nhà nước sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc đổi mới công nghệ, từ việc cung cấp vốn cho đến việc tạo ra các quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Chúng ta cũng cần phải xây dựng một hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, nơi mà các ý tưởng mới có thể được phát triển và thương mại hóa.
Đổi mới sáng tạo không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước, mà còn là trách nhiệm của toàn xã hội. Mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp đều có thể đóng góp vào quá trình này. Nếu chúng ta cùng nhau hành động, chắc chắn sẽ tạo ra những thay đổi tích cực cho đất nước.
Các chuyên gia đang làm việc tại Trung tâm nghiên cứu triển khai, Khu công nghệ cao TP HCM, tháng 12/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn để phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Chúng ta cần phải nắm bắt những cơ hội này để tạo ra những bước tiến vượt bậc trong tương lai.
Chỉ cần có quyết tâm và hành động đúng đắn, mọi mục tiêu đều có thể đạt được. Con đường đã có, bây giờ chỉ cần biết cách làm và quyết tâm thực hiện.
Quang Minh
