Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã chỉ ra năm xu hướng chính đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến lĩnh vực khoa học công nghệ. Những xu hướng này không chỉ tác động đến Việt Nam mà còn có tầm ảnh hưởng rộng rãi trên toàn thế giới.
Xu hướng đầu tiên: Tăng trưởng đầu tư cho khoa học công nghệ
Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng dòng vốn đầu tư cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đang gia tăng đáng kể. Sự gia tăng này không chỉ đến từ nguồn vốn công mà còn từ khu vực tư nhân, cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của các doanh nghiệp đối với đổi mới sáng tạo.
Xu hướng thứ hai: Sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là AI tạo sinh, đang trở thành một yếu tố then chốt trong việc định hình lại các nền kinh tế. Sự phát triển này không chỉ mang lại cơ hội mà còn đặt ra thách thức cho các quốc gia trong việc ứng dụng và phát triển công nghệ này.
Xu hướng thứ ba: Mở rộng hoạt động khoa học công nghệ
Hoạt động khoa học công nghệ đang ngày càng được mở rộng, nhờ vào sự hợp tác giữa các cơ quan chính phủ, viện nghiên cứu, trường đại học và các tập đoàn lớn. Sự kết hợp này tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Xu hướng thứ tư: Cạnh tranh về nguồn nhân lực
Cạnh tranh về nguồn nhân lực trong lĩnh vực khoa học công nghệ đang trở nên khốc liệt hơn bao giờ hết. Các quốc gia đang nỗ lực thu hút nhân tài, dữ liệu và năng lực tính toán để phát triển các công nghệ tiên tiến.
Xu hướng thứ năm: Điều chỉnh chính sách của chính phủ
Chính phủ các nước đang nhanh chóng điều chỉnh chính sách để thúc đẩy hợp tác công tư, nhằm dẫn đầu trong các lĩnh vực khoa học công nghệ chiến lược như bán dẫn, ô tô, AI, robot và UAV. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng một môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của ngành công nghệ.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh rằng Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia đã xác định 9 ngành ưu tiên cho Việt Nam, bao gồm sản xuất thông minh, đô thị thông minh, truyền thông số, an ninh mạng, môi trường, y tế, hydrogen, bán dẫn và AI. Những ngành này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong 40 năm đổi mới, và mục tiêu đến năm 2030 là trở thành một nước đang phát triển với nền công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao. Để đạt được điều này, cần có động lực từ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phó Thủ tướng cũng chỉ ra rằng, mặc dù đã có nhiều tiến bộ, nhưng Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức trong việc phát triển khoa học công nghệ. Trình độ phát triển còn cách xa so với các nước phát triển, và nhận thức về vai trò của khoa học công nghệ ở một số bộ ngành vẫn chưa đầy đủ.
Để vượt qua những hạn chế này, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ cần kiện toàn bộ máy tổ chức, đồng thời triển khai các chủ trương của Đảng và Nhà nước một cách hiệu quả. Cần nâng cao nhận thức trong toàn xã hội về vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đồng thời tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ngành này.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng ngành khoa học công nghệ cần đặt mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ít nhất 5%. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ là hạt nhân trong việc thực hiện các nhiệm vụ này, với cam kết hoàn thành các mục tiêu đã đề ra.